De economische crisis heeft Griekenland het zwaarst getroffen. Zo ook de bouwmaterialenfabriek Vio.Me in Thessaloniki. In mei 2011 verlieten de eigenaren de fabriek, en de medewerkers bleven met onbetaald achterstallig loon achter. Ze besloten om de fabriek in eigen beheer draaiende te houden. Met steun van een solidariteitsnetwerk, werd er in 2013 begonnen met de productie van ecologische zeep, was- en reinigingsmiddelen. Ook hebben ze een gezondheidscentrum opgericht waar mensen gratis veelzijdige zorg kunnen krijgen, en runnen ze een kleine winkel in Athene. De producten zijn milieuvriendelijk en plantaardig. Tot op de dag van vandaag strijden de medewerkers voor het behoud van hun banen, en het vrije bedrijf dat ze hebben opgericht.
“De mensen die de producten maken hebben de macht over de productie. En bovendien maken we onze producten op een heel andere manier. We maken onze producten niet voor winst, wij maken onze producten terwijl we er voor zorgen dat ze mens en milieu geen schade toebrengen. Het lukt ons om als leden van de werkende klasse niet de bevelen op te volgen van de bazen, maar om onze eigen bevelen te maken. Zoals een kameraad ooit zei: deze fabriek produceert vooral waardigheid.”
“In de besluitvorming gaat het niet alleen maar om stemmen en beslissen over wat we gaan doen, maar ook over de verantwoordelijkheid om zelf ook uit te voeren waartoe je hebt besloten. Wij besluiten zelf wat we produceren, hoe we produceren en waarom we bepaalde producten maken. Wij controleren de rekeningen, en kunnen daar over discussieren in de algemene vergadering. Wij controleren de markt: waar we verkopen of niet. We hebben controle over de arbeidsomstandigheden, en ook controle over wie blijft en wie weg moet bijvoorbeeld. Dit zijn allemaal elementen van werkers-controle.”
Zie hier een documentaire over het gezondheidscentrum:
Na de crisis is er hard bezuinigd op de Griekse gezondheidszorg. In reactie daarop zijn er op meerdere plekken zelf-georganiseerde alternatieven ontstaan. Één daarvan is het gezondheidscentrum in de Vio.Me-fabriek. Net als de fabriek wordt het gezondheidscentrum democratisch gerund, en is het onafhankelijk “van de staat, de [politieke] partijen en de markt.” De concepten “directe democratie, samenwerking en horizontale relaties” staan daarbij centraal. Het team vrijwilligers bestaat uit zo’n tien specialisten: artsen, verpleegkundigen en psychotherapeuten. Update 20/10/2021: Helaas is het medisch centrum voorlopig opgedoekt, doordat het medisch personeel overwerkt is geraakt door de corona-crisis.
Omdat de voormalige eigenaren overal schulden hebben gemaakt, heeft de overheid de fabriek meerdere keren via veilingen proberen te verkopen. Tot nu toe is dit voorkomen door solidariteitsacties in Griekenland en daarbuiten. Ook hebben de medewerkers een plan gepresenteerd aan de Griekse overheid waarmee ze de erkende eigenaren van de fabriek zouden worden. De politieke wil ontbreekt echter, waardoor de toekomst onzeker blijft. De huidige regering heeft zelfs gebruik gemaakt van de lockdown vanwege het coronavirus, om de elektriciteit van de fabriek af te sluiten. Al snel werd een generator geregeld waardoor een deel van de productie kon doorgaan. Lees de verklaring van de werkers van Vio.Me hier. Vervolgens zijn ze begonnen met een inzamelingsactie om een tweede duurzame generator te kopen. Bekijk het filmpje hieronder. Engelse en Duitse vertaling zijn beschikbaar in het filmpje, Nederlandse vertaling daaronder. De inzamelingsactie was een succes, en de fabriek draait ondertussen weer op volle toeren! Sterker nog, dit hele gedoe zorgde uiteindelijk alleen maar voor extra reclame. Waardoor de verkoop flink is toegenomen! In november 2021 is één van ons ook bij hen op bezoek geweest. Lees hier het verslag.
Begin 2023 is Vio.Me meer dan ooit in gevaar. De overheid heeft in het geheim het terrein waarop de fabriek staat verkocht aan een investeringsfonds. Lees hier de verklaring van de werkers van Vio.Me. Steun hen, en verspreid informatie over deze heldhaftige groep mensen en hun situatie. Als er andere mogelijkheden ontstaan om hen te steunen, zullen wij hier ook informatie over verspreiden. Eén manier is natuurlijk om (ook) hun producten te kopen. Bestel ze hier.
Benieuwd naar de eigen website van Vio.Me? Klik hier.